Σελίδες

Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2011

Μυριάποδα (Σκολόπενδρα και Ίουλος)

῾Η Σκολόπενδρα (σαρανταποδαρούσα) ( εἰκ. 34) εἶναι ζῶον νυκτόβὶον. Τὴν ἡμέραν κρύπτεται κάτωθεν λίθων καὶ διαφόρων σκευῶν. Τὸ σῶμα της εἶναι ἐπίμηκες (0,13-0,18 μ.), ἄπτερον, πεπλατυσμένον ἐκ τῶν ἄνω πρὸς τὰ κάτω καὶ διῃρημένον εἰς ζώνας. Εἰς νεαρὰν ἡλικίαν ἔχει ὀλίγας ζώνας. Καθ’ ὅσον ὅμως αὐξάνεται ἀλλάσσει κατὰ καιροὺς τὸ ἐκ χιτίνης περίβλημά της, ἐνῷ συγχρόνως γεννᾶται ἀνὰ μία ἐπὶ πλέον ζώνη. Εἰς κάθε ζώνῃν ὑπάρχουν ἓν ζεῦγος ποδῶν ἐνάρθρων. Τὸ τελευταῖον ζεῦγος τῶν ποδῶν εἶναι μακρύτερον τῶν ἄλλων καὶ διευθύνεται πρὸς τὰ ὀπίσω. Δι’ αὐτῶν δὶευκολύνεται ἡ προώθησις τοῦ σώματος. Τὸ ἐμπρόσθιον ζεῦγος δὲν χρησιμοποιεῖται διὰ τὸ βάδισμα καὶ εἰς τὸ ἄκρον του σχημα-τίζει εἶδος ψαλίδος. Κάθε σκέλος τῆς ψαλίδος εἶναι κοῖλον ἐσωτερικῶς καὶ ἡ ὀξεῖα του κορυφὴ ἀπολήγει εἰς στενὴν ὀπήν. ᾽Εκ τῶν εἰς τὸ ἄκρον τῶν σκελῶν τούτων ὀπῶν, ἀφοῦ ἡ σκολόπενδρα τὰ ἐμπήξῃ ἐντὸς τοῦ σώματος τῶν συλλαμβανομένων ἐντόμων ἢ ἀραχνῶν, τὰ ὁποῖα ἀποτελοῦν τὴν τροφήν της, χύνει δηλητήριον καί φονεύει τὰ θύματά της. Τὸ δηλητήριον παράγεται εἰς ἰδιαίτερον ἀδένα, ὁ ὁποῖος δι’ ἀγωγῶν συγκοινωνεῖ μὲ τὰ κοιλώματα τῶν σκελῶν τῆς ψαλίδος. ῾Η σκολόπενδρα ἔχει δύο κεραίας μακρὰς ἐνάρθρους, ὡς ὄργανα ἁφῆς κυρίως.
῎Αλλα μυριάποδα εἶναι ὁ ἴουλος (εἰκ. 35). ῎Εχει σῶμα κυλινδρικόν. Εἰς αὐτὸν οἱ δακτύλιοι ἑνώνονται ἀνὰ δύο καὶ δι’ αὐτὸ κάθε δακτύλιος ἔχει δύο ζεύγη ποδῶν. ᾽Εν κινδύνῳ συστρέφεται ὡς ἐλατήριον. Τρέφεται ἀπὸ φυτικὰς οὐσίας.
Ἡ σκολόπενδρα, ὡς σαρκοφάγον, ζῆ μόνη της.
῾0 ἴουλος, ὡς φυτοφάγον, ζῆ μὲ ἄλλους ὁμοίους του.
Πηγή: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΖΩΟΛΟΓΙΑΣ του ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Γ. ΤΣΙΛΗΘΡΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου